Het verhaal achter Fantic Motor

Fantic is bezig aan een steile opmars. Het is niet de eerste keer zo blijkt, of hoe het bedrijf een woelig verleden kende. Een korte geschiedenis van het Italiaanse merk door Alan Cathcart.

Meer dan 50 jaar geleden, in 1968, ontstond er een conflict tussen de leiders van Garelli, gevestigd in Milaan. Op dat moment was Garelli één van de grootste producenten van motoren met een kleine capaciteit in Italië. Het conflict leidde ertoe dat CEO Mario Agrati en exportmanager Henry Keppel besloten om hun eigen bedrijf op te richten. Ze noemden het Fantic Motor, een samenstelling van het Engelse woord 'fantastic'. De productie begon vrijwel onmiddellijk in een splinternieuwe fabriek van 1.200m². Deze fabriek bood werk aan 30 mensen en lag slechts 6 km verwijderd van de Garelli-fabriek.

Op de Milan Show van 1969 maakte de Fantic Caballero street scrambler zijn debuut. Deze was vernoemd naar het favoriete sigarettenmerk van de Nederlander Kessel! De motor werd aangedreven door een 50cc tweetakt Minarelli motor. De partners verwachtten oorspronkelijk slechts 500 exemplaren te verkopen van wat ze dachten dat een niche-model zou zijn. Maar de schitterend vormgegeven en betaalbare motorfiets surfte helemaal naar de top van de hitlijsten, met uiteindelijk 10.000 verkochte exemplaren. In 1971 werd de Caballero het best verkochte 50cc-model van Italië.

Ontworpen door Julius Maffessoli en voorzien van een Verlicchi-frame met een standaard Minarelli P4 SS zuigerpoortmotor, was de Caballero Cross 50 geen racemotor, maar een betaalbare straat-legale bromfiets met een sportieve uitstraling die een 14-jarige in Italië kon rijden. Hiermee werd voldaan aan de groeiende wens van Italiaanse tieners voor een off-road motorfiets. Het werd al snel een wereldwijde bestseller, gevolgd door de 100cc (in 1971) en later (1973) 125cc versies, ook aangedreven door Minarelli-motoren, maar nu specifiek gebouwd voor Fantic.

In 1972 werd de 50cc Fantic Chopper toegevoegd, en later in 1974 werd een 125cc versie gelanceerd - een bromfiets met hoge sturen en een radicaal gekantelde voorvork, als eerbetoon aan de film Easy Rider met Peter Fonda en Dennis Hopper, die in 1970 in Italië werd uitgebracht. Opnieuw bleek het een wereldwijde hit te zijn in plaats van een gek niche-model.

Fantic stimuleerde de verkoop door een dure maar effectieve publiciteitscampagne te voeren, met onder andere wegrensterren als Mike Hailwood en Jarno Saarinen, evenals een reeks A-lijst Italiaanse beroemdheden.

In 1974 transformeerde Fantic zijn Caballero street enduro in een competitiemotor met de introductie van de Caballero Regolarità 125. Het volgende jaar richtte het bedrijf het Fantic Motor Racing Team op. Dit team boekte aanzienlijk succes in offroad-competities, met als hoogtepunt het winnen van de Silver Vase tijdens de ISDE in Zweden in 1978.

In 1981 leverde Fantic motoren waarmee het Italiaanse team de ISDE volledig won, die dat jaar op het eiland Elba werd gehouden. De successen bleven zich opstapelen in offroad-competities. Dit leidde ertoe dat Fantic zich in het begin van de jaren '80 begaf in de Trial sector, waar ze beloond werden met twee opeenvolgende wereldkampioenschappen in 1985-86 voor de Fransman Thierry Michaud, evenals zeven overwinningen bij het prestigieuze Scottish Six Days Trial.

Tegen die tijd was de Fantic Motor fabriek uitgebreid tot 20.000m², waar 160 werknemers jaarlijks 50.000 motorfietsen produceerden, en het één van de grootste fabrikanten van Italië werd.

Wat Keppel zelf beschreef als een "vrij ontspannen managementstijl", leidde uiteindelijk tot jaren van dalende verkoopcijfers en problemen met leveranciers. Later volgde een cashflowcrisis en het bedrijf was niet in staat om zijn dealers van motoren te voorzien. Dit resulteerde erin dat veel van hen overstapten naar het kleinere maar snelgroeiende Aprilia.

Een derde wereldtitel in Trials in 1988 voor Michaud kon het tij helaas niet keren. Tegen die tijd was het bedrijf in april 1987 overgenomen door Fabbrica Motoveicoli/FM, een holdingmaatschappij van Paolo Berlusconi, de oudere broer van mediagigant en voormalig Italiaans premier Silvio Berlusconi. Echter, Berlusconi junior toonde niet dezelfde zakelijke vaardigheden als zijn broer. Zelfs na de aankoop van de restanten van Garelli in 1992, kwam er in 1995 een einde aan jaren van gestage achteruitgang, toen FM faillissement aanvroeg en de Fantic Motor fabriek haar deuren sloot.

Wederopstanding
In 2003 werd Fantic nieuw leven ingeblazen door voormalig Caballero-eigenaar Federico Fregnan, die het merk verwierf van de faillissementsrechtbank en het verhuisde naar een kleine fabriek van 2.000m² in zijn geboortestad Treviso, net ten noorden van Venetië - ironisch genoeg, pal naast Aprilia, dat inmiddels een wereldspeler was geworden in de motorwereld. Daar bouwde hij gedurende het volgende decennium 10.000 Fantic Motor 50/125cc enduro- en Supermoto-modellen, zowel voor op de weg als off-road.

Om de terugkeer van het bedrijf op de markt te promoten, koos hij voor een nogal onwaarschijnlijke manier om in 2005 deel te nemen aan de 250GP-wegrace met een 90º V-twin tweetaktmotor ontworpen door Formule 1-componentleverancier CRP Technology (tegenwoordig fabrikanten van het Energica assortiment elektrische fietsen). Piloot van dienst was de voormalige Franse 125GP wereldkampioen, Arnaud Vincent. Maar dit duurde slechts een jaar zonder enig waardevol resultaat. In 2006 stapte Fregnan over naar de traditionele offroad sector van het merk en won hij het Franse 50cc Enduro kampioenschap met een Caballero aangedreven door een Minarelli-motor.

In 2009 lanceerde Fantic nieuwe Caballero modellen met een grotere capaciteit van 200cc en in 2012 300cc viertaktmotoren. Deze kwamen nooit echt van de grond omdat Fregnan andere dingen aan zijn hoofd had bij het runnen van zijn familiebedrijf dat Elektra koffiemachines maakte!

Fregnan werd eind 2014 benaderd werd door een consortium van lokale ondernemers onder leiding van Mariano Roman, voormalig hoofd productontwikkeling bij Aprilia. Roman was geïnteresseerd om Fantic Motor op te kopen en al snel werd er een deal gesloten. Deze deal werd geklonken voor naar verluidt 2 miljoen euro in cash, plus toekomstige extra's. Fantic Motor is klaar voor een nieuwe toekomst...

Een uitgebreid interview met Mariano Roman over de toekomst van Fantic Motor lees je binnenkort!