Hoe zwaar weegt de motorfiets in de Vlaamse centrumsteden? Heeft hij echt een eigen plaats in het lokale mobiliteitsbeleid of liggen onze stadbesturen er gewoon niet van wakker. Motoren & Toerisme bevraagde 13 Vlaamse centrumsteden en dat leverde een gemengd beeld op. Een aantal steden lijkt motorfietsen en scooters absoluut niet als oplossing voor het mobiliteitsprobleem te zien en koos ervoor om onze vragen niet te beantwoorden. Anderen deden dat gelukkig wel.
Hoe motorvriendelijk zijn onze Vlaamse steden?
Op 13 oktober mogen we weer met z’n allen naar de stembus. Dik vier maanden na de Europese, Federale en Vlaamse verkiezingen vormen gemeente- en provinciebesturen nu de inzet. Dat laatste niveau laten we links liggen, omdat de impact ervan op de motorrijder zeer beperkt is. Maar het gemeente- of stadsbestuur daarentegen beïnvloedt wel degelijk sterk het dagelijkse leven van een motorrijder. Mobiliteit is dan ook een van de belangrijkste thema’s van deze verkiezingscampagne en dat in zowat alle Vlaamse steden en gemeenten.
Ook voor Motoren & Toerisme is mobiliteit een belangrijk thema. Zo draait het nummer dat nu in de winkel ligt volledig rond woon-werkverkeer. Bovendien heeft onze hoofdredacteur Tom Vander Sande tijdens zijn eigen ‘legislatuur’ aan het hoofd van het blad, al verschillende malen gewezen op de belangrijke rol die motorfietsen en scooters kunnen spelen om het fileleed te verminderen. Een rol die, helaas, niet door alle lokale besturen correct wordt begrepen of gewaardeerd.
Lokale besturen worden voor een periode van zes jaar gekozen. Dat geeft de nieuwe besturen de tijd om het eerder gevoerde beleid verder uit te bouwen, of in het geval van een nieuwe coalitie, te veranderen. Op zes jaar kan er veel goed werk verricht worden, maar de boel kan ook ontsporen.
In de periode tussen 2019 en 2024, zeg maar de huidige legislatuur, was mobiliteit in veel steden en gemeenten een heet hangijzer. Reden temeer voor Motoren & Toerisme om ons, vanuit het standpunt van de gemotoriseerde tweewielgebruiker, te verdiepen in het gevoerde mobiliteitsbeleid. Omdat we dit niet voor alle 300 Vlaamse steden en gemeenten konden doen, focusten we ons op de dertien Vlaamse centrumsteden. Volgens de Stadsmonitor van de Vlaamse Overheid en In alfabetische volgorde zijn die centrumsteden: Aalst, Antwerpen, Brugge, Genk, Gent, Hasselt, Kortrijk, Leuven, Mechelen, Oostende, Roeselare, Sint-Niklaas en Turnhout.
| Stad | LEZ | Bevoegd schepen | Partij | Antwoord | Motorfietsgericht beleid |
|---|---|---|---|---|---|
| Aalst | nee | Jean Jacques De Gucht | Open VLD | nee | / |
| Antwerpen | ja | Koen Kennis | N-VA | ja | ja |
| Brugge | nee | Dirk De Fauw (burgemeester) | CD&V | ja | ja |
| Genk | nee | Karel Kriekemans | CD&V | ja | ja |
| Gent | ja | Filip Watteeuw | Groen | nee | / |
| Hasselt | nee | Marc Schepers | Vooruit | nee | ja |
| Kortrijk | nee | Axel Weydts | Vooruit | ja |
nee
|
| Leuven | nee | David Dessers | Groen | nee | / |
| Mechelen | nee | Alexander Vandersmissen | Groen | nee | / |
| Oostende | nee | Bjorn Anseeuw | N-VA | nee | / |
| Roeselare | nee | Stefaan Van Coilie | CD&V | ja | ja |
| Sint-Niklaas | nee | Carl Hanssens | N-VA | ja | / |
| Turnhout | nee | Marc Boogers | Groen | ja | nee |
Een week is een eeuwigheid in de politiek en dus beantwoordde onze vraag over strengere milieunormen voor benzine-aangedreven motorfietsen zich vanzelf.
"Een week in de politiek is lang", het was ooit een uitspraak van de Britse Prime Minister Harold Wilson, maar ondertussen ook een wetmatigheid. En dus werd één van onze vragen, namelijk die over een eventuele verstrenging of verbod van de toegang voor motorfietsen met verbrandingsmotoren tot stadscentra, achterhaald door de politieke actualiteit. In de beleidsplannen van de nieuwe Vlaamse regering valt te lezen dat er geen verstrenging van de emissiezones in Antwerpen en Gent komt. En in andere steden worden de plannen, zouden die er al geweest zijn, in de koelkast gestopt.
In het Brussels parlement werd vorige week beslist om de voor 1 januari 2026 geplande verstrenging van de Lage Emissiezone (LEZ) met minstens 2 jaar uit te stellen. Dus, voor eind 2027 komt die verstrenging er sowieso niet.
Wie met een motorfiets in of rond een stad rijdt, moet vroeg of laat ook ergens parkeren. Specifiek voor motorfietsen voorziene parkeerplaatsen zijn dun gezaaid in de Vlaamse centrumsteden (zie tabel) maar de lokale besturen zijn wel coulant. Parkeren met een motorfiets mag in principe op elke autoparkeerplaats en dat (meestal) gratis. Ook op voetpaden of verharde bermen die breed genoeg zijn - er dient een doorgang van minstens 1,5 meter vrijgehouden te worden - mag je je motorfiets stallen. Tenminste, dat is de huidige situatie want vanaf begin volgend jaar treedt een herziening van de wegcode in voege en dan hebben de lokale besturen het recht om die regeling te veranderen.
| Antwerpen | Brugge | Genk | |
|---|---|---|---|
| Hoeveel parkeerplaatsen zijn er, specifiek voor motorfietsen? |
- 4 in de stad - 44 op buurtparkings (huurplaatsen) |
- Parking Zand (12) - Parking Vlamingstraat (10) |
- 1 nabij voetgangerszone |
|
Hoeveel daarvan werden gerealiseerd tijdens deze legislatuur? |
- Geen zicht op. Wel creatie van 174 plaatsen voor deelscooters |
- Geen | - Geen |
|
Zijn er parkeerplaatsen exclusief voor motorfietsen in P+R-zones? |
- Geen |
- Geen |
- Geen |
|
Is er doorgang voor motorfietsen bij verkeersknips of op busbanen? |
- Nee | - Nee | -Nee |
|
Zullen motoren en scooters een actievere rol opnemen (als mobiliteitsoplossing) tijdens volgende legislatuur? |
- De stad blijft verder inzetten op de Modal Shift. Alle vervoersmiddelen blijven daarbij een plek hebben, ook de motorfiets. |
- Motorfietsen worden niet specifiek gepromoot noch tegengewerkt. |
- Geen uitzondering tussen verschillende verkeersmodi. |
|
Zijn er samenwerkingen met externe partijen om veiligheid en/of comfort van motorrijders te verhogen? |
- Antwerpse politie organiseert in samenwerking met VSV jaarlijks 'Dag van de Motorrijder' |
- Geen samenwerking met private iniatitieven. | - Samenwerking tussen stad en Genkse Street Academy om motoropleidingen van VSV te promoten. |
| Steunt uw stad motorclubs of evenementen? | - Geen zicht op concrete initiatieven. | - Aanvragen worden behandeld en beoordeeld door dienst vergunningen, in samenspraak met lokale politie. | - De stad Genk facilliteert elke manifestatie voor motorrijders als deze op een veilige manier kan georganiseerd worden. (vb. woensdagavond meeting voor auto's en motoren op parking KRC Genk in periode juni-september) |
| Kortrijk | Roeselare | |
| Hoeveel parkeerplaatsen zijn er, specifiek voor motorfietsen? | - Geen |
- parking Botermarkt - 2 parkingzones in Gasstraat nabij station |
| Hoeveel daarvan werden gerealiseerd tijdens deze legislatuur? | - Geen | - Eén zone dit jaar in Gasstraat. |
|
Zijn er parkeerplaatsen exclusief voor motorfietsen in P+R-zones? |
- Geen | - Geen |
| Is er doorgang voor motorfietsen bij verkeersknips of op busbanen? | - Nee | - Nee |
|
Zullen motoren en scooters een actievere rol opnemen (als mobiliteitsoplossing) tijdens volgende legislatuur? |
- Indien schepen Weydts zelfde rol toebedeeld krijgt wel. |
- Dat is een beslissing voor de volgende bestuursploeg. |
|
Zijn er samenwerkingen met externe partijen om veiligheid en/of comfort van motorrijders te verhogen? |
- Niet specifiek voor motorrijders. Maar verkeersveiligheid kreeg de voorbije jaren zeer hoge prioriteit en dat komt ook motorrijders ten goede. |
- De stad sensibiliseerde vorig jaar weggebruikers door het delen van verkeersveiligheid-campagne van VSV op sociale media. |
| Steunt uw stad motorclubs of evenementen? | - Ondersteuning Bras- en Vlastreffen. |
- De stad verleent haar medewerking aan evenementen zoals de Distinguished Gentleman's Ride en de Roeselrit van Vespa Club Roeselare. |
| Sint-Niklaas | |
|---|---|
|
Hoeveel parkeerplaatsen, specifiek voor motorfietsen? |
- Geen. Motorfietsen hebben wel parkeermogelijkheden en dat zowel op als buiten de rijbaan. |
|
Hoeveel daarvan werden gerealiseerd tijdens deze legislatuur? |
- Geen. Niet van toepassing |
|
Zijn er parkeerplaatsen exclusief voor motorfietsen in P+R-zones? |
- Niet van toepassing |
|
Is er doorgang voor motorfietsen bij verkeersknips of op busbanen?- |
- In voetgangerszones is alle gemotoriseerd verkeer verboden. - In autoluwe zones zijn alleen toegankelijk voor bromfietsen Klasse A . - In de verkeersfilter zijn alleen bromfietsen klasse A welkom. - De busstroken zijn niet toegankelijk voor motorfietsen en scooters en er bestaat ook geen intentie om dat in de toekomst wel toe te laten. |
|
Zullen motoren en scooters een actievere rol opnemen (als mobiliteitsoplossing) tijdens volgende legislatuur? |
- Het volgende mobiliteitsplan is een opportuniteit om meer aandacht te hebben voor de motorfiets. Al zal de verkeersveiligheid daarbij altijd voorop blijven staan. |
|
Zijn er samenwerkingen met externe partijen om veiligheid en/of comfort van motorrijders te verhogen? |
- Er is nog geen samenwerking geweest met deze partners. |
| Steunt uw stad motorclubs of evenementen? |
- Motorrondritten, en de daarbij horende stops zijn steeds welkom in de stad. De stad geeft daar - mits het naleven van enkele voorwaarden - steeds toelating voor. |
Tekst: Bart Jacobs
Methodiek: voor Antwerpen beantwoordde mevrouw Marjolein de Jong, kabinetsmedewerker van Schepen Koen Kennis onze vragen, voor Brugge beantwoordde Burgemeester Dirk De Fauw (bevoegd voor mobiliteit), voor Genk was dat schepen Karel Kriekemans, voor Kortrijk schepen Axel Weydts en voor Roeselare schepen Stefaan Van Coilie. Voor Sint-Niklaas antwoordde schepen Carl Hanssens. Zijn antwoorden op onze vraag kwamen echter pas binnen toen ons artikel al online stond (do 3 oktober) en werden later in een aparte tabel aan het artikel toegevoegd.
Foto's: Bob Van Mol en Pieter Pacques
Geschreven op 11 oktober 2024