Rij-indruk BMW F 900 R en XR

Met de F 900 R en XR lanceerde BMW op de EICMA een nieuwe generatie van de F-familie. De eerste is naar eigen zeggen een middenklasse naked en de tweede een kleine broer voor de succesvolle S 1000 XR. Wij mochten die drie modellen in het theoretisch zonnige Almeria aan de tand voelen. Over de 1000 moeten we nog even de lippen op elkaar houden, maar de eerste indruk van de 900’s was veelbelovend.

Het is ondertussen 14 jaar geleden dat de Duitsers hun paralleltwin op de wereld loslieten in de vorm van de F 800 S en ST. En sindsdien kwam er nazaten in verschillende segmenten, met de huidige F 850 GS als laatste in de rij. Nu komt daar dus de F 900 reeks bij. En die heeft aardig wat verwantschap met de 850, want de nieuwe krachtbron is een opgeboorde versie van dat 42 cc kleinere blok. Het verschil is eigenlijk verwaarloosbaar met net 2 mm meer diameter per cilinder, maar het vermogen steeg wel met tien pk, terwijl het koppel identiek bleef. Natuurlijk veranderde er heel wat meer dan juist de boring, want ook de cilinderkop en heel wat andere onderdelen werden nieuw ontworpen. Zo zitten er nu gesmede in plaats van gegoten zuigers in de cilinders.

Herkenbaar

Feit is wel dat het blok nog heel herkenbaar een F-krachtbron is met het kenmerkende sobere geluid, maar dat het toch wat potenter voor de dag komt. De oude generatie was lineair en degelijk, maar af en toe een beetje braafjes. De nieuwe versie is nog steeds geen hartritmeversnellende krachtpatser, maar komt toch dicht in de buurt bij wat je als gemiddelde straatrijder nodig hebt en kan benutten. Het is een heel verstandige krachtbron, waar je indien nodig met z’n tweetjes en bagage mee op pad kan, of als je lekker alleen wil gaan raggen op de naked, meer dan sportief mee door berg en dal geraakt. Dat kan overigens op beiden modellen ook nog eens met heel wat snufjes aan boord, want BMW biedt op deze ‘middenklassers’ (hun eigen woorden) de quasi volledige accessoirecatalogus aan, en dat is indrukwekkend. Zeker het zeer volledige dashboard met de connectiviteitsmogelijkheden vallen daarbij op. Zowel op de R als XR krijg je nu standaard het ondertussen bekende 6,5 inch TFT display, waarmee je zowat alles van de motorfiets naar je hand kan zetten, en dat ook in alle omstandigheden zeer duidelijk afleesbaar is. BMW heeft de voorbije jaren consequent zijn bediening verfijnd. Zo was het scrollwiel initieel voornamelijk een leuk snufje, maar naarmate de toepassingen van de software uitbreiden, blijkt het een geniale vondst waarmee je heel snel en handig door het al maar uitdeinende menu aan instellingen scrolt. Mij lukte het na een uurtje al bijna, en zeker als je langer in het zadel zit kan je haast blindelings de instellingen aanpassen. Sterk is daarbij dat ze toch een aparte knop blijven voorzien voor de rijmodi en handvatverwarming. Die kan je dus letterlijk met een vingerknip aanpassen. Dat is nog altijd geen zekerheid in motorland.

Bottom line

Alle snufjes van de grote jongens kan je dus ook aanvinken op je bestelbon. Daar schiet de ‘bottom line’ natuurlijk de hoogte van in, maar daar staat tegenover dat de basisprijs van beide 900-modellen atypisch bescheiden is. De R kan al in jouw garage staan voor 8.800 euro (NL. € 9.770,00) , terwijl een minimaal uitgeruste XR over de toonbank gaat voor 11.450 euro (Nl. € 13.450,00). Zeker voor de naked is dat een zeer scherpe prijs voor de Duitsers. Ze maken daarmee duidelijk dat ze een deel van de koek willen van het succesvolle naked segment, en dat ze jonge rijders aan het merk willen binden. Gaat dat ook lukken? Dat is natuurlijk de vraag.

XR

We mochten in Almeria eerst de XR aan de tand voelen. En van bij het begin werd duidelijk dat die nauwer verwant is aan de F 800 GT van weleer, dan aan de grote broer S 1000 XR. Met dat überpotente viercilinder reiskanon heeft deze twin immers weinig te maken. De 900 XR valt eerder direct op als een heel vertrouwd aanvoelende, lichte reisfiets of commuter. De zithouding blinkt uit in neutraliteit. En de bekende BMW ergonomie zit hem als gegoten. We vatten de rit aan in mistige en koude omstandigheden, maar toch laat hij zich vanaf de eerste bochten onder de wielen rollen standvastig en vertrouwenwekkend mennen. Door het iets hogere zwaartepunt heeft hij soms de neiging om wat in de bocht te vallen, maar met wat drukjes op de knop stuur ik de elektronische vering al rijdend bij, en vermindert het fenomeen gevoelig. Voor een stevige jongen zoals ondergetekende, blijkt de stand voor rijder en bagage ideaal qua veervoorspanning. Echt warm wordt het niet, maar naarmate het opdroogt kan het gas er toch wat meer op en dan valt voor de lineaire krachtsontplooiing van de de tweepitter op. Zonder morren en met amper merkbare trillingen jaag ik hem in toeren. De versnelling is daarbij gedecideerd zonder af te schrikken, zoals we dus van de F-reeks gewoon zijn en dat is helemaal prima.

Geen krimp

Om in te sturen heeft de XR wel wat input nodig, maar hij munt uit in stabiliteit en blijft perfect waar je hem hebben wil op z’n lijn. Zeker in iets ruimere bochten werkt dat perfect. Als het wat krapper wordt moet je als piloot wat meer aan de bak, maar met behulp van het brede stuur kan je hem toch snel van z’n enen op z’n andere oor leggen. De Michelin Road 5 GT-rubbers blijken daarbij een zeer betrouwbare partner, want zelfs bij temperaturen net boven het vriespunt gaven ze geen krimp. Degelijk schoeisel dus, en dat verdient deze motorfiets ook want degelijkheid is ronduit z’n leidmotief. Alles werkt zonder op te vallen of te storen. De quickshifter doet prima z’n werk en als je laag in de versnellingen en toeren toch eens de koppeling moet grijpen, gaat dat prima. De Brembo radiale setup verzorgt prima stopwerk, met een voorspelbare, maar krachtige opbouw van de remkracht.

Het laatste stukje terug naar het hotel voor de middagbreak gaat over de snelweg. Daar kunnen we de windbescherming van het kleine, snel in twee standen verstelbare ruitje testen. Geen gelukkige test, want echt uit de wind zit je nooit en in de hoogste stand krijg ik met mijn 1.80m heel wat hoogfrequente, dus vervelende, turbulenties te verwerken. Uiteindelijk kies ik na wat schipperen voor de laagste stand, waarmee je meer wind op de borst en het hoofd krijgt, maar de turbulenties wel verdwijnen. Als je de XR dus wil inzetten als volbloed reismotor is het nodig om in de accessoire-catalogus te duiken of de aftermarket-gadgets te ontdekken.

R

Voor de R is dat natuurlijk niet nodig, want als je kiest voor een naked bike, wil je net de elementen voelen. Een dagje na de XR mogen we in de ochtendschemering al ons been over het iets lagere (815 vs. 825 mm) R zadel gooien. We hebben een strakke plannning, maar ik verdenk BMW ervan ook bewust te hebben gekozen voor dit vroege uur om ons toch een glimps te geven van de adaptieve bochtenverlichting en de uitgekiende lichtstrategie van deze motoren. Dankzij de hedendaagse LED-technologie kunnen designers en lichtexperten elkaar veel beter vinden dan vroeger. Getuige daarvan is het minuscule achterlicht, dat toch voldoende zichtbaarheid geeft. Maar zeker de koplamp is een staaltje van doordachte ontwikkeling. De daglichten zijn heel helder en goed zichtbaar, zonder tegenliggers te verblinden. Daarnaast worden bochten ook automatisch bijgelicht door een slimme plaatsing van de diodes en spiegelend materiaal in de lamp. Bovendien kan je in de instellingen naar hartenlust spelen met afstelling van het licht. Zo vindt iedereen wat wils.

Tikje grijs

Gelukkig is het deze ochtend wat warmer en droger dan een dag eerder. En ook onze voorrijder blijkt uit een ander vaatje te tappen. Vanaf de eerste echte bocht gaat het gas er stevig op en is het bij de pinken zijn. De zithouding op de R is een tikje sportiever dan op de gekuipte broer. De voetsteuntjes staan wat meer naar achteren en het stuur is wat smaller en staat lager. Je hebt dus al sneller de neiging om er meer voor te gaan. De 105 pk uit het blokje geven je daar ook ruim baan voor. Maar toch valt op deze naked, en in deze wat meer uitdagende omstandigheden op dat lineariteit, ook wat grijs kan aanvoelen. Nergens krijg je een echte schop onder de kont of slaat het hart een tikje over. We hangen echt goed aan het gas, maar van een adrenalinerush die sommige andere nakeds in dit segment wel bieden is geen sprake.

Daar komt nog eens bij dat de beide F 900’s best wat stuur-input nodig hebben als het parcours technischer wordt. Na een klein halfuurtje sportief asfaltvreten voel ik het wel in mijn armen. Maar daar staat tegenover dat ik geen enkel ‘oei-momentje’ heb beleefd. Zelfs als de limiet van mijn eigen durf in zicht kwam, bleef de kleine Duitser heel vertrouwenwekkend zijn ding doen, met een stabiliteit die je in dit segment ook zelden tegenkomt. De versnellingsbak met quickshifter, remmen en koppeling zijn identiek aan de XR en leveren ook hier perfect werk. Naderhand via de app kan je letterlijk zien waar je tractiecontrole en ABS allemaal hebben ingegrepen op je routekaart. De TC heb ik niet nodig gehad blijkt, maar het ABS is tientallen keren geactiveerd onderweg. Maar daar heb ik, zoals het hoort, helemaal niets van gemerkt.

Gloria

Tijdens het afsluitende stukje snelweg richting hotel maken we iets mee dat niet vaak voorvalt. De uitlopers van de storm Gloria krijgen ons te pakken en een onwaarschijnlijke hagelbui tovert de snelweg in een oogwenk om tot een wit ijstapijt van wel tien centimeter dik. We kunnen niet anders dan op kousenvoeten de eerste afrit zoeken en schuilen. Op dat moment ben ik blij dat ik op een naked zit die beschikt over betrouwbare en degelijke veiligheidshulpmiddelen. De tractiecontrole en het ABS waren in deze omstandigheden onmisbaar. Ook de Bridgestones (Battlax S21) rubbers blijken de hele rit van goudwaarde. Een puike combinatie.

Conclusie

BMW heeft met de F 900 reeks een waardige en nodige opvolger voor de F 800’s. Ze schuiven qua prestaties en uitrusting een niveautje op, maar blijven toch net bereikbaar genoeg om ‘middenklassers’ genoemd te worden. Daarbij lijkt de XR ons het scherpts en duidelijkst geprofileerd. Het is een heel breed inzetbare motorfiets die voldoende comfort biedt om lang op reis te gaan, eventueel zelfs met z’n tweeën. Maar net zo goed rij je met een stel sportieve maten mee de Ardennen door zonder dat je moet afhaken. En als commuter lijkt hij helemaal perfect dankzij z’n neutrale zithouding en volledige uitrusting. De R heeft misschien het nadeel dat hij het platform moet delen met die XR. BMW wil hem graag positioneren als een kwieke middenklasse naked, maar dat lukt niet helemaal. Dat segment herbergt immers een aantal concurrenten die wat lichter sturen en een prikkelender motorblok hebben. Niet dat de R niet meekan met die mannen, maar hij zal wel altijd de volwassen, bezadigde maat zijn in die bende. Voordeel is wel dat hij wat meer comfort biedt, ruimer zit en ook een passagier tolereert zonder dat je daardoor je relatie riskeert. Het is vooral knap dat BMW dat pakket aan die prijs in de markt kan zetten en ook nog eens alle mogelijke snufjes aanbiedt. Maar is dat wat hedendaagse jongelingen zoeken? We zullen hem in de loop van het jaar zeker uitspelen tegen Dukes, Z 900’s, Street Triples en andere MT09’s om het definitieve oordeel te vellen. De XR mag dan weer een duel verwachten met de Tracer 900. Dat wordt spannend.

Tekst: Tom Vander Sande

Foto’s: BMW