Rij-indruk - Vintage op z'n best

Het succes van de R nineT is voor mij altijd wat raadselachtig gebleven. Toegegeven, het is een prachtig vormgegeven motorfiets, die moderniteit en vintage perfect weet samen te brengen. Maar voor het stevige prijskaartje heb je toch maar een tweewieler met relatief beperkte inzetbaarheid. Het is wel vaak de mooiste op de parking van de kroeg, en dat is ook wel wat waard. De filosofie is dus duidelijk, maar blijft dat ook zo?

Het onwaarschijnlijke verhaal van de nineT begon in 2013 toen BMW z’n 90ste verjaardag vierde, vandaar ook de naam natuurlijk. In het voorbije decennium groeide hij uit tot een sterkhouder voor de Duisters die in talloze versies op de wereld werd losgelaten, van minimalistische naked tot scrambler met noppenbanden, en zelfs als een racer met kuipje. Hij is ook een geliefd platform voor customprojecten, zowel van de professionele designer als de doorsnee gebruiker, die naar hartenlust kan shoppen in de indrukwekkende aftermarket-catalogi. Dat is duidelijk ook het plan met de vernieuwde R 12 nineT, want de eigen lijst accessoires oogt nu al indrukwekkend. Je kan bijvoorbeeld kiezen voor een erg knap kopkuipje, en dat verder aanvullen met gouden wielen, cilindercovers, blitse voetsteuntjes, een geborstelde tank, … Zelfs een heel ander subframe met nummerplaathouder op het achterwiel is mogelijk.

Hoewel het frame hertekend werd om meer flexibiliteit en designvrijheid te bieden – ook de cruiser R 12 doet er beroep op – is er eigenlijk weinig veranderd aan de basislooks. Het uitzicht wordt nog steeds gedomineerd door de ronde koplamp, de bolle benzinetank en het prominente boxerblok. Dat is verder aangevuld met de vette geanodiseerde voorvork en stijlvolle uitlaat met dubbele, conische dempers, die nog steeds een vette brul produceren. Zonder meer tijdloos en geslaagd. Wie dat beeld tot in de puntjes wil doordrijven kan kiezen voor de klassieke, ronde tellers. Op onze modellen zit echter het alternatieve, compacte digitale dashboardje waarvoor je af fabriek voor 129,19 euro kan kiezen. Het is erg goed leesbaar en bevat ondanks zijn kleine afmetingen alle nodige info. In een oogopslag zie je snelheid, rijmodus, toerental, versnelling en tijd. Je stuurt het aan met de gekende BMW-knoppenwinkel. Het leek ons aanvankelijk geen goed idee, zo’n schermpje op een klassieke naked, maar het is zo sober en onopvallend dat het echt niet stoort. Er zouden heel wat andere motorfietsen een voorbeeld mogen nemen aan dit functionele nieuwigheidje.  

The Time Machine

Een dik uur nadat we een te gekke voormiddag doorbrachten in het zadel van de grensverleggende M 1000 XR, voelt de R 12 NineT wel erg anders aan. BMW presenteert ons op een dag twee extreme uitersten en het lijkt in het zadel wel alsof ik van Star Wars terug gekatapulteerd wordt naar The Time Machine, een film over tijdreizen in de Victoriaanse tijd naar het boek van H.G. Wells. De R 12 NineT heeft echter ook z’n charme, maar het vraagt wel om even de mentale knop om te draaien. Het eerste stuk snelweg is daar niet de ideale omgeving voor. Om even uit te waaien is zo’n naked het perfecte hulpmiddel, maar vol in de wind met de nekspieren onder spanning kijk je toch voornamelijk uit naar de afrit en de eerste kilometers kronkelweg. Gelukkig valt de zithouding aardig mee. De eerste indruk is dat de beenhoek erg krap is, maar ik vind toch plek genoeg. De voetsteuntjes staan hoog maar neutraal onder het lichaam, en dat heeft later op de dag als voordeel dat je erg diep de bocht in kan zonder over het asfalt te schrapen.  Het zadel is behoorlijk hard, maar dat stoort mij eigenlijk nooit, toch niet tijdens kortere ritten.

Uniek karakter

Het motorblok is nostalgisch herkenbaar. De voorbije jaren trekken wij er niet vaak meer opuit met een luchtgekoelde boxer, maar hij voelt nog even vertrouwd aan als in de periode dat we wekelijks op een 1200 GS of RT sprongen. De diepe grom klinkt als de betere rockopera, en de kenmerkende zijwaartse beweging door de cardanreacties is eerder geruststellend dan storend. Al valt het wel op hoe anders en neutraler de nieuwere generaties boxermotoren zich gedragen. De grootste attractie blijft de kelderkracht van dit concept. Met duidelijk voelbare goedkeuring levert het blok van onderin erg veel koppel en mag het vooruitgaan. Zeker in Dynamic mode wordt dat een erg potent feestje, met een directe gasrespons. Voor veel rijders van dit soort motorfietsen zal de Road-modus dan ook volstaan, maar wat extra’s achter de hand is altijd fijn. Josef Miritsch is hoofd van de Air-Cooled Boxer Series en hij verdedigt de keuze om naast de vloeistofgekoelde 1250- en 1300-blokken, de luchtgekoelde variant te bestendigen: “Het karakter is uniek en de rijervaring volledig anders. Wie toch wil vernieuwen kan altijd kiezen voor de R 1250 R. We kunnen beide aanbieden, dus doen we dat met overtuiging.” Er zijn ook nog heel wat rijders die zelfs voor hun GS tegen wil en dank vasthouden aan het 1200-blok, dus daar heeft hij zeker een punt. Dat verklaart ook waarom het blok amper gewijzigd werd, op een nieuwe airbox na. Die zit nu onder het zadel verstopt. Ook de uitlaatlijn werd vernieuwd, en doet het nu zonder interne uitlaatklep, maar voldoet natuurlijk wel aan de nieuwste Euro 5+-normen. Wel nieuw in de aandrijflijn is de (optionele) Shift Assistant Pro, blijkbaar onontbeerlijk op elke nieuwe motorfiets. Al levert dat in dit geval erg weinig meerwaarde. Zoals al meermaals aangehaald werkt die quickshifter in samenspel met een boxer en cardan verre van foutloos. Als het wat sneller gaat is het prima, maar in de eerste versnellingen verloopt schakelen erg stroef en soms heb je het gevoel dat je de nineT onnodig doet afzien. Gewoon de koppeling grijpen is dan ook aangewezen.

Heupwiegen

Die opspelende quickshifter is een smetje op en voor het overige prima rijblazoen. Het nieuwe frame biedt een goed huwelijk tussen stabiliteit en stuursouplesse. Je moet wel duidelijk input geven in het lage stuur om van rijrichting te veranderen, maar alles verloopt met veel vertrouwen. De kwaliteit van de vering staat zowel voor als achter boven elke verdenking en na een korte gewenningspoging gaan we vlot door de hairpins  – al krijgen we het gevoel dat de M 1000 XR die voormiddag op hetzelfde terrein naliet natuurlijk moeilijk afgeschud. Het meest profiteert de nineT van z’n lage zwaartepunt om het sturen tot een feest te maken. Je moet willen werken en het typische heupwiegen van een boxer/cardan-combinatie appreciëren, maar dan word je beloond met strakke rijlijnen, zeker in de wat ruimere bochten. Al neemt hij hairpins ook zonder morren. De uitstekende remmenwinkel draagt zeker bij aan dat vertrouwenwekkende geheel. Er zijn weinig nakeds die kunnen uitpakken met radiale klauwen met deze bijtkracht. Die is zelfs zo stevig dat de achterzijde bij hard remmen wat speels durft worden. En dat is ook het geval bij al te bruusk terugschakelen. In die gevallen is het geruststellend te weten dat BMW ook voor z’n heritage-motoren uitpakt met z’n degelijke rijhulpsystemen, 2.0 dus. Zo heeft de nineT standaard de drie rijmodi (Rain, Road, Dynamic). Verder zijn er ook nog Dynamic Traction Control en Engine Drag Torque Control. Die laatste helpt het achterwiel elektronisch stabiliseren tijdens het remmen.       

Conclusie

De R12 nineT is vernieuwd, maar op-en-top een nineT gebleven. BMW kiest heel bewust voor een retro-motorblok om deze vintage beleving puur te houden. De styling en vooral de afwerking zijn zonder meer van topniveau. Het nieuwe dashboardje is een onverwachte upgrade en de bediening is erg modern, vlot en compleet. De nineT blijft wel een aparte speler, die erg zwaar op z’n looks leunt. Langere afstanden zijn niet evident en ook dynamisch zijn er leukere spelers op de markt. Een verzachtende omstandigheid voor deze test van de nineT is wel dat we amper een uur voordien nog in het zadel van de M 1000 XR zaten, en dat is een van de beste motoren waar ik ooit mee reed, zoals je hier kan lezen. De bottomline is dat wie van deze machines houdt, nu gewoon een verbeterde versie in de aanbieding krijgt. Al is aanbieding gezien de 18.350 euro (NL: 20.990 euro) die deze R12 NineT toch kost, wat eufemistisch. Als je er al een hebt, moet je dus niet dadelijk naar de dealer hollen, maar de opvolging is wel prima verzekerd.  

Tekst: Tom Vander Sande

Foto’s: BMW